میان فلسفه و علم: اقتصاد اجتماعی مارکسی به‌سان نظریه‌ی انتقادی | هانس‌گئورگ بکهاوس | برگردان: امین حصوری

    میان فلسفه و علم: اقتصاد اجتماعی مارکسی به‌سان نظریه‌ی انتقادی 1 هانس‌گئورگ بکهاوس برگردان: امین حصوری یادداشت مترجم فشرده‌ای درباره‌ی مقاله و مولف: نوشتار پیش رو پژوهشی است درباره‌ی جایگاه و ابژه‌ی نظریه‌ی اقتصاد سیاسی مارکس و نسبت آن با نظریه‌ای عام و انتقادی در باب جامعه؛ در این مسیر، نویسنده از یک‌سو خاستگاه‌های شکل‌گیری این نظریه نزد مارکس و اقتصاددانان سیاسی کلاسیک را با نظر به گستره‌ی درک‌های مختلف از ماهیت سرمایه می‌کاود؛ و از سوی دیگر مشخصاً «دیالکتیک سوژه – ابژه» و مساله‌ی «عینیت اجتماعی» را نزد مارکس و هگل و آدورنو پی می‌جوید، و بر ادامه ی مطلب…

تزهایی در باب دگردیسی دموکراسی و اپوزیسیون فراپارلمانی | یوهانس آگنولی | برگردان: ا. حصوری

«وظیفه‌ی هر انسان دموکرات است که علیه قانون وضعیت اضطراری مبارزه کند». (تظاهرات علیه تصویب قانون وضعیت اضطراری – بُن، ۱۱ مه ۱۹۶۸)     تزهایی در باب دگردیسی دموکراسی و اپوزیسیون فراپارلمانی یوهانس آگنولی برگردان: امین حصوری   یادداشت مترجم: در حوزه‌ی متون ترجمه‌ای قاعدتاً هر متنی باید بتواند ضرورت‌های وجودی خویش را برای جامعه‌ی مخاطبان جدیدش توضیح دهد. از آنجا که متن پیش‌رو خواه به‌لحاظ خاستگاه‌ و خواه دلالت‌های مضمونی‌اش پیوند نزدیکی با تحولات تاریخی جامعه‌ی آلمان (از دهه‌ی شصت میلادی بدین‌سو) دارد، اشاره‌ای گذرا به مناسبت آن برای وضعیت معاصر جامعه‌ی ایران ضروری به‌نظر می‌رسد. دیرگاهی است ادامه ی مطلب…

مرور کتاب «دیالکتیک جدید و سرمایه‌ی مارکس» اثر کریستوفر آرتور | رابرت آلبریتون | برگردان: آیدین ترکمه

  بازنشر از تارنمای پراکسیس مرور کتاب «دیالکتیک جدید و سرمایه‌ی مارکس» اثر کریستوفر آرتور1 رابرت آلبریتون برگردان: آیدین ترکمه   کریستوفر آرتور بخش عمده‌ای از زندگی پژوهشی‌اش را وقف مطالعه‌ی ارتباط بین سرمایه‌ی مارکس و منطق هگل کرده است. خواندن این کتاب برای آن‌هایی که به سرمایه علاقه‌مندند، از اهمیت برخوردار است، زیرا ذهن را بر معنا و توالی مقوله‌ها در اثر بزرگ مارکس متمرکز می‌کند. آرتور در این کتاب شیوه‌ای اکیدن دیالکتیکی را برای خوانش پیوند مقوله‌ها در فصول یک تا شش جلد اول سرمایه پیشنهاد می‌کند، شیوه‌ای که به موازات منطق هگل است. آرتور در این کتاب ادامه ی مطلب…

جستاری درباره‌ی دیالکتیک سرمایه نزد اونو | توماس سکین | برگردان: مانیا بهروزی

      پیوستی روش‌شناسانه بر کتاب «اصول اقتصاد سیاسیِ» اونو: جستاری درباره‌ی دیالکتیک سرمایه نزد اونو   توماس سکین برگردان: مانیا بهروزی   یادداشت مترجم: متن پیش رو پیوستی روش‌شناسانه است که توماس سکین بر ترجمه‌ی انگلیسی اثر سترگ کوزو اونو، «اصول اقتصاد سیاسی»1، نگاشته است؛ اثری که خودِ سکین به سال ۱۹۸۰ آن را به زبان انگلیسی برگرداند. کوزو اونو، نظریه‌پرداز فقید ژاپنی بنیان‌گذار نحله‌ای جدید در پژوهش‌های مارکسی است که به ‌«مکتب اونو» شهرت یافته است و سکین یکی از شاگردان برجسته‌ی اونو و چهره‌های شاخص این مکتب است که در کنار ماکوتو ایتو و دیگران سهم ادامه ی مطلب…

مارکس و خاستگاه دیالکتیکِ سرمایه (مقدمه‌ی کتاب «سرمایه‌داری و دیالکتیک») | جان بل | برگردان: بهزاد کورشیان

    ترجمه‌ی مقدمه‌ی کتابِ سرمایه‌داری و دیالکتیک: رویکرد اونو–سکین به اقتصاد سیاسی مارکسی1 نویسنده: جان بل برگردان: بهزاد کورشیان   پیش‌درآمد کتاب حاضر بر آن است تا برای دانشمندان و فیلسوفان علوم اجتماعی در دنیای انگلیسی‌زبان مقدمه‌ای تک‌جلدی بر رویکرد ژاپنی اونو به اقتصاد سیاسی مارکسی و علم اجتماعی فراهم آورد، رویکردی که با کوزو اونو2 (۱۹۷۷-۱۸۹۷) آغاز شد و به نحو قابل‌ملاحظه‌ای به دست توماس سکین3 تکمیل گردید. به‌علاوه، چون پروفسور سکین سالیان متمادی در دانشگاه یورک تورنتو تدریس کرده است؛ جایی‌که با دستیاری پروفسور رابرت آلبریتون4، گروه کوچکی از اساتید بومی و دانشجویان فارغ‌التحصیل را تشکیل داده ادامه ی مطلب…

رویکردی ژاپنی به مراحل توسعه‌ی سرمایه‌دارانه (فصل چهارم) | رابرت آلبریتون | برگردان: مانیا بهروزی

    رویکردی ژاپنی به مراحل توسعه‌ی سرمایه‌دارانه / فصل چهارم: تحلیل تاریخی به‌سان سطحی از اقتصاد سیاسی1 نویسنده: رابرت آلبریتون برگردان: مانیا بهروزی   این فصلْ دشوارترین و مهم‌ترین فصل از مباحث تئوریک مربوط به نظریه‌ی مرحله است، نه‌فقط به این دلیل که می‌کوشد رابطه‌ی میان سه سطح یاد شده را خلاصه کند، بلکه همچنین به این دلیل که بر نسبت میان نظریه‌ی مرحله و تحلیل تاریخی متمرکز می‌شود، که همانا ناروشن‌ترین و دشوارترین رابطه برای تعیین تعاملات‌ میان سه سطح تحلیل است. در علوم اجتماعی عموما رابطه‌ی میان همه‌ی انواع گوناگونِ «نظریه‌ی سطح میانی2» و تحلیل تاریخی نادیده ادامه ی مطلب…

ابژه‌ی نقد در نقد اقتصاد سیاسی | میشائیل هاینریش | برگردان: مرتضی سامان‌پور

    یادداشت مترجم: در پرتو احیای نقد اقتصاد سیاسی مارکس در سطح جهانی و وطنی، پیشتر در «کارگاه دیالکتیک» متونی حول جریان موسوم به «خوانش جدید مارکس» منتشر شد: متن کلیدی بکهاوس1 درباره‌ی شکل ارزش به‌عنوان نقطه‌شروع این جریان در اواسط دهه‌ی شصت میلادی2، مقاله‌ی بلوفیوره3 که به دغدغه‌های مرکزی این جریان و خاستگاه‌های نظری آن می‌پرداخت و همین‌طور اخیراً متنی از اینگو البه4. متن حاضر از میشائیل هاینریش ترجمه‌ای‌ست از فصل دومِ کتابِ «مقدمه‌ای بر سه مجلد کاپیتال»5 درباره‌ی مفهوم نقد در کتاب سرمایه. میشائیل هاینریش نیز برآمده از سنت نظری «خوانش جدید مارکس» است. او به‌واسطه‌ی ترجمه‌ی ادامه ی مطلب…

ضرورت مفهومی و طبیعی | نویسندگان: آر. هری و ای. اچ. مدن | برگردان: بهزاد کورشیان

    یادداشت مترجم مقدمه: در اواخر قرن نوزدهم میلادی به موازات افول متافیزک در بحث‌های مربوط به معرفت‌شناسی1، کوشش‌هایی در راستای برپایی نظریه‌ای علمی درباره‌ی شناخت2 انسان آغاز شد. مسیری که این فعالیت‌ها پیمودند در نهایت منجر به شکل‌گیری فلسفه‌ی علم در قرن بیستم گردید. بر این مبنا، فلسفه‌ی علم شاخه‌ای از فلسفه است که به‌دنبال دست‌یافتن به معرفتی ابژکتیو و یقینی3 است که در آن دیگر اثری از ویژگی‌های نامتقن متافیزیکی، نابسندگی مجادلات کلامی4، رازورزی‌های انگاره‌های عرفانی و خرافات مذهبی به چشم نمی‌خورد. بدیهی است که در عین حال، رشد و شکوفایی این نهضت جدید خود محصول توسعه ادامه ی مطلب…

رویکردی ژاپنی به مراحل توسعه‌ی سرمایه‌دارانه (فصل سوم) | رابرت آلبریتون | برگردان م. بهروزی

  [ترجمه‌ی فصل‌ اول؛ ترجمه‌ی فصل‌ دوم]   رویکردی ژاپنی به مراحل توسعه‌ی سرمایه‌دارانه فصل سوم: نظریه‌ی مرحله1 رابرت آلبریتون برگردان: مانیا بهروزی   اگر -چنان‌که پیش‌تر استدلال کرده‌ام- دستیابی به یک نظریه‌پردازی منسجم (coherent) و دقیق از قانون ارزش نیازمند مفهوم‌پردازی یک جامعه‌ی سرمایه‌داری ناب باشد، در این‌صورت چنین برمی‌آید که شکاف بزرگ و چالش‌برانگیزی میان قانون ارزش و ناخالصی ناهموار و آشفته‌ی تاریخ وجود داشته باشد [۱]. بنابراین، بسیار مطلوب خواهد بود که یک سطح میانی از نظریه (نظریه‌ی مرحله/ stage theory) داشته باشیم تا همچون گام تنظیم‌پذیری برای تسهیل حرکت‌مان از [سطح] قانون ارزش به تحلیل تاریخی ادامه ی مطلب…

از نظریه‌ی انتقادی تا نظریه‌ی انقلابی؛ درباره‌ی هانس‌یورگن کرال؛ به‌همراه مقاله‌ای از کرال درباره‌ی دولت‌ اقتدارگرا | برگردان: ا. حصوری

    برگردان دو مقاله از ویژه‌نامه‌ی ۴ نشریه‌ی ViewpointMagazine درباره‌ی دولت   متن پیش رو شامل سه نوشتار مجزا به‌شرح زیر است: الف) یادداشت مترجم؛ ب) هانس‌یورگن کرال: از نظریه‌ی انتقادی تا نظریه‌ی انتقادی (نوشته‌ی دانیل اسپاولدینگ و میشائیل شِین بویل)؛ ج) فلسفه‌ی تاریخ و دولت اقتدارگرا (نوشته‌ی هانس‌یورگن کرال؛ برگردان انگلیسی: د. اسپالدوینگ؛ م. بویل). * * * یادداشت مترجم جنبش‌های اجتماعی نیمه‌ی دوم دهه‌ی۱۹۶۰1 تأثیرات ژرف و چشم‌گیری بر پویش‌های سیاسی و اجتماعی جوامع اروپای غربی و آمریکای شمالی در ربع آخر قرن بیستم برجای نهادند. فارغ از نوع تحلیل و داوری درباره‌ی زمینه‌های تاریخی پیدایش این ادامه ی مطلب…