سرمایه‌داری نظارتی و شیوه‌ی جدید انباشت سرمایه | امین حصوری

نسخه‌ی ورد سرمایه‌داری نظارتی و شیوه‌ی جدید انباشت سرمایه امین حصوری فروردین ۱۴۰۱ مقدمه: «سرمایه‌داری نظارتی» (Surveillance Capitalism) مفهوم جدیدی‌ست که در سال‌های اخیر، خصوصا پس از انتشار کتاب شوشانا زوبُف: «عصر سرمایه‌داری نظارتی1»، در محافل فکری چپ و رسانه‌های چپ بازتاب نسبتا وسیعی داشته است. کتاب فوق چشم ما را به روی مسایلی می‌گشاید، که مستقل از آن‌که از چه دستگاه فکری و مفهومی به جهان بنگریم، تأثیر ژرف آنها بر وضعیت حال و آینده‌ی بشری انکارناپذیر است. بنا به اهمیت این موضوع، در این نوشتار می‌کوشم در امتداد تحلیل زوبُف، دلالت‌های این چرخش فناورانه‌ی سرمایه‌داری را از منظر ادامه ی مطلب…

درباره‌ی فمینیسم سرمایه‌دارانه – مسیرهای ادغام کنش‌گری فمینیستیِ فردگرایانه در سرمایه‌داری | مانیا بهروزی

  نسخه‌ی ورد درباره‌ی فمینیسم سرمایه‌دارانه: مسیرهای ادغام کنش‌گری فمینیستیِ فردگرایانه در سرمایه‌داری مانیا بهروزی  اسفند ۱۴۰۰ مقدمه در این نوشتار کوتاه می‌کوشم نشان دهم که چرا امروزه فمینیسم و جنبش فمینیستی بیش از همیشه در معرض گزند سرمایه‌داری و سازوکارهای ادغام و مستحیل‌سازیِ آن قرار دارند. هدف متن حاضر برجسته‌سازی این تهدید و به‌دست‌دادن یک زمینه‌ی تحلیلی مقدماتی (در حد طرح بحث) برای تأمل درباره‌ی خاستگاه و خطرات این وضعیت است. نقطه‌ی عزیمت این بحث، بازاندیشی در تشدید و تعمیق شکاف‌های درون جنبش فمینیستی در پی ظهور و عروج نسبتاً سریع نوعی فمینیسم تمامیت‌طلب در فضای رسانه‌ای‌ست که به‌رغم ادامه ی مطلب…

درباره‌ی بنیان‌ها و سازوبرگ‌های دولت در «جنوب جهانی»؛ با نگاهی به خیزش‌های توده‌ای فرودستان | امین حصوری

دریافت در قالب فایل ورد درباره‌ی بنیان‌ها و سازوبرگ‌های دولت در «جنوب جهانی» با نگاهی به خیزش‌های توده‌ای فرودستان مقدمه: هنوز از خیزش‌های توده‌ای در مصر، الجزایر و سودان مدتی نگذشته بود که خیزش‌های جدیدی در پهنه‌ی جنوب جهانی* پدیدار شدند: اکوادر، هاییتی، شیلی، عراق، لبنان، ایران و کلمبیا1 (کمی عقب‌تر که برویم خیزش دی‌ماه ۹۶ هم خویشاوند نزدیک آنهاست). انکشاف سریع رویدادهای اخیر و همزمانی و توازی آنها به‌تنهایی بر این واقعیت گواهی می‌دهد که تحولات تاریخ‌سازِ جهانی چنان سرعت و شتابی یافته‌اند که حتی مجالی برای دنبال‌کردن خط سیر دقیق آنها نیست، چه رسد به فهم و ارزیابی ادامه ی مطلب…

رئالیسم انتقادی و دیالکتیک نظام‌مند | استیو فلیت‌وود | برگردان: آیدین ترکمه

    رئالیسم انتقادی و دیالکتیک نظام‌مند1 استیو فلیت‌وود برگردان: آیدین ترکمه به‌همراه نقدی بر موضع مولف   چکیده: اندرو براون در مقاله‌ای با عنوان «با احتیاط نزدیک شوید: رئالیسم انتقادی در پژوهش اجتماعی» مجموعه‌ای از انتقادها را از منظر دیالکتیک نظام‌مند بر رئالیسم انتقادی طرح می‌کند. مقاله‌ی حاضر، پاسخی است به براون از یک منظر رئالیستی انتقادی. واژگان کلیدی: انتزاع، عامل‌ها2، پیدایش/برآیش3، سلسله‌مراتبی‌سازی، سازوکارها، هستی‌شناسی، لایه‌مندی   ۱. درآمد باید قدردان اندرو براون4 باشیم، نه فقط به خاطر بینش‌های فکورانه و انتقادی‌اش در زمینه‌ی دیالکتیک نظام‌مند و رئالیسم انتقادی، که همچنین برای نگرش پژوهش‌گرانه‌اش نسبت به بحث و گفت‌وگو. ادامه ی مطلب…

مدرنیته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دارانه و جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سوسیالیستی | فروغ اسدپور

    به یاد موشه پوستون و به مناسبت دویست‌سالگی کارل مارکس فروغ اسدپور برگرفته از تارنمای رادیو زمانه – اول مه ۲۰۱۸   فهرست عناوین: درباره‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ساختار متن چند نکته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی موضوعی و روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناختی چارچوب اصلی بحث پوستون مشکلات مارکسیسم سنتی در فهم و نقد سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌داری روش ارائه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی پوستون مارکسیسم غیر سنتی: جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌داری لایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند است و ذاتی دارد ماهیت کالا و کار در جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌داری کار مجرد کار مجرد و مخرج اجتماعی مشترک: زمان مجرد ثروت مجرد کالای کارگر تبعیت صوری و تبعیت واقعی − تولید کارگاهی تولید کارخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای: صنعت بزرگ و بیگانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدگی کار مشخص پویش درونی سرمایه کارگر ادامه ی مطلب…

«منطق سرمایه» یا «بورژوازی اسلامی»؟ پیرامون دو تحلیل از کارخانه‌ی «چسب هل» تبریز | فروغ اسدپور

    «منطق سرمایه» یا «بورژوازی اسلامی»؟ (پیرامون دو تحلیل از کارخانه‌ی «چسب هل» تبریز) فروغ اسدپور   افشای برخی از رویه‌های فرهنگی (و البته سیاسی) درون کارخانه‌ی چسب هل تبریز، سبب‌سازشد تا دو مقاله‌ی تحلیلی کوتاه در این‌باره نوشته شود. یکی از این دو مقاله، در روزنامه‌ی «شرق» انتشار یافت به قلم عباس شهرابی و دیگری هم نوشته‌‌ی محمدرضا نیکفر است که در «رادیو زمانه» منتشر شد1 (اگر مطلب دیگری هم بوده است من ندیده‌ام). این دو واکنش تحلیلی، ذهن مرا هم درگیر موضوع کرد و سبب شد تاملاتم را که بیش از هر چیز تاملاتی در باره‌ی این ادامه ی مطلب…

درباره‌ی چیستی و کیستی طبقه‌ي کارگر (قسمت اول) | فروغ اسدپور

  فروغ اسدپور پیش‌درآمد: متنی که در زیر می‌­خوانید قسمت یکم از نوشتاری است که قرار است چیستی، هستی و کیستی طبقه­‌ی کارگر را به­‌تدریج بحث کند. طبقه­‌ی کارگر واژه-مفهومی است که از فرط استعمال دیرآشنا می­‌نماید و با این حال هنوز هم دعوا بر سر این که منظور از آن چیست به پایان نیامده است. امروز پس از گذشت چیزی بیش از صد و اندی سال از مرگ مارکس به­‌عنوان اندیشمندی برجسته با رویکردی پرولتری هنوز هم دقیقا روشن نیست که درک خود او از طبقه­‌ی کارگر چه بود. پس از گذشت صد و اندی سال از درگذشت او ادامه ی مطلب…

تاملی بر پدیده‌ی تن‌فروشی | نویسنده: فروغ اسدپور

فروغ اسدپور   توضیحی درباره‌ی بازنشر این متن: مطلبی که پیش روی شماست، قبلاً در قالب دو متن هم‌بسته، با عناوین «تن‌فروشی چه چیزی نیست؟» و «تن‌فروشی چه چیزی هست؟»، در تارنمای «نقد اقتصاد سیاسی» منتشر گردید. بنا به اهمیت موضوع، بازنشر این مطلب را برای دامن‌زدن به بحث‌های جمعی پیرامون آن مفید می‌دانیم. متن حاضر به‌واقع تلاشی است مقدماتی برای ایجاد یک چارچوب مفهومی وسیع‌تر برای نگریستن به یکی از پدیده‌های اجتماعی که در مباحث فمینیستی نیز موضوعی محل مناقشه است. توضیح این‌که از دید ما اگرچه ستم جنسیتی (یا تلویحا سلطه‌ی مردانه) قدمتی به مراتب بیش از عمر ادامه ی مطلب…

گستره‌ی تحمل‌ناپذیر دیالکتیک؛ نقدی بر مقاله‌ی «سبکی تحمل‌ناپذیر بار دیالکتیک» (نوشته‌ی کمال خسروی) | محمد عبادی‌فر

  نویسنده: محمد عبادی‌فر     [ بلگراد (در یک کافه) ] نیکوس به اِی: درس اول اینه که یاد بگیری چطوری پولت رو خرد کنی! [دو کارگر در کافه در حال بگو مگو با یک‌دیگر] اِی به نیکوس: چی میگن؟ نیکوس: دعواشون سر اینه که کی زودتر اومده بالکان، صرب‌ها یا آلبانیایی‌ها؛ و آخر نتیجه این شد که «همش تقصیر هگل بوده که بر مارکس تأثیر گذاشته». (سکانسی از فیلم «نگاه خیره‌ی اولیس»، تئو آنجلوپولوس) *  *  * مقدمه طی سال‌های گذشته تا به امروز برخی آثار مارکسیستی به زبان فارسی ترجمه شده‌اند که به لحاظ چارچوب نظریْ در ادامه ی مطلب…

خوانش جدید مارکس؛ نقد اقتصاد سیاسی همچون پشتوانه‌ای برای نقد جامعه | ریکاردو بلوفیوره؛ توماسو رِدُلفی ریوا

نویسندگان: ریکاردو بلوفیوره؛ توماسو رِدُلفی ریوا برگردان:‌ امین حصوری منبع1: فلسفه‌ی رادیکال، ۱۸۹، فوریه‌ی ۲۰۱۵   درآمدی به نظریه‌ی شکل ارزش (یادداشت مترجم) ۱) مروری بر پیدایش برخی سنت‌های جدید مارکس‌پژوهی چندی پیش در امتداد مجادله‌ای که در مورد اعتبار علمی و اهمیت نظری آثار اندیشمندان نحله‌ی دیالکتیک نظام‌مند درگرفته بود، طی نوشتار تحقیقی کوتاهی که با عنوان «مساله‌ی رومن روسدولسکی2» منتشر گردید، کوشیدم به بهانه‌ی پاسخ به برخی داوری‌های شتابزده، دامنه‌ی این بحث را به سطح وسیع‌تری گسترش دهم. برای این منظور، پیشینه‌ی شکل‌گیری بخش کوچکی از پژوهش‌های نظری جدید حول بازخوانی آثار اقتصادی مارکس بر مبنای منطق دیالکتیکی ادامه ی مطلب…