به خوانندگان «کارگاه دیالکتیک»: این خُردهرسانه در معنای عام کلامْ تلاشی است برای دامن زدن به مباحث نظری و تحلیلی در حوزهی اندیشهی انتقادی و پژوهشی معطوف به پروژههای رهاییبخش در میان مخاطبان فارسیزبان یا فارسیخوان. اما مخاطب بیگمان (و بهحق) از خود میپرسد با وجود شمار زیادی از تارنماهای فارسیزبان که به نشر مباحث و دیدگاههای چپ، مارکسیستی و کمونیستی میپردازند، اگر افزودن صدایی به صداهای موجود را بهخودی خود توضیحگر تلقی نکنیم، ضرورت وجودی این تارنما چیست؟ و به بیان دیگر، کارویژهی آن چیست؟ در این سطور، میکوشیم از طریق طرح فشردهی چشمانداز کاری این خُردهرسانه، به پرسش ادامه ی مطلب...
خلاصی از جمهوری اسلامی با فلاخن داوود! | امین حصوری
خلاصی از جمهوری اسلامی با فلاخن داوود! کنکاشی در برآمدنِ گرایش «اسرائیلدوستی» نزد مخالفان دولت ایران نویسنده: امین حصوری مهر ۱۴۰۳ « ایران زودتر از آنچه که مردم ایران فکر میکنند آزاد خواهد شد … اسرائیل در کنار شماست.» (از پیام ویدئویی بنیامین نتانیاهو خطاب به مردم ایران) فهرست: مقدمه ۱. سُرور همگانی در موسمِ عزاداریِ بفرموده ۲. از طرد انتخابی تا طرد خودکارِ ایدئولوژی دولتی ۳. سقوط از بلندای قیام ژینا؟ یا عبور از قیامی که بلندایی نداشت؟ ۴. امید به فرادست در تنگنای پیامدهای سرکوب ۵. ریشههای تناقضات مشهود در دشمنشناسیِ مخالفان/ستمدیدگان ۶. زمینههای زایش اپوزیسیونی خویشاوند ادامه ی مطلب…
هیچ نظمی در خلاء زاده نمیشود: | نقدی بر بیانیهی «علیه نظم نوین تحمیلی بر خاورمیانه»
هیچ نظمی در خلاء زاده نمیشود: نقدی بر بیانیهی «علیه نظم نوین تحمیلی بر خاورمیانه» کارگاه دیالکتیک ۲۴ مهر ۱۴۰۳ فراخوان ضدجنگی که اخیراً بههمت جمعی از رفقای دور و نزدیک منتشر شده1 (علیه «نظم نوین» تحمیلی بر خاورمیانه) تمرکز خود را به واکنش در برابر جریان مسلط جنگطلبانه و حامی اسرائیل معطوف کرده است. از آنجا که این فراخوان لبهی تیز نقد خود را تنها متوجه یکی از سویههای ماجرا کرده است (گیریم سویهای که دست بالا را دارد)، روایتی چپگرایانه در چارچوب همان منطق دوگانهسازِ مسلط عرضه کرده است. مشخصاً در این متن نقش و جایگاه جمهوری ادامه ی مطلب…
نکاتی در رابطه با نئولیبرالیسم و آرایش طبقهی حاکم | هستهی اِدنا
نویسنده: هستهی اِدنا کارگاه دیالکتیک | مهر ۱۴۰۳ نسخهی ورد مقدمه: افزایش هرچه بیشتر مبارزات جاری زنان، پرستاران، بازنشستگان، کارگران و سایر بخشهای جامعه از سویی و موجهای پی در پی اعتراضات و قیامهای سراسری از دی 96 تا قیام ژینا، مجدداً اضطرار مواجههای همه جانبه با کلیت نظام سیاسی را در دستور کار مبارزان و انقلابیون قرار داده است. در این راستا پرسشهایی بیشمار مطرح شده از جمله اینکه؛ تضاد عمده کدام است؟ کدام مبارزات دارای خصلت رهایی بخش هستند؟ صنفی یا سیاسی؟ سرنگونی حکومت از کدام مسیر ممکن است؟ بدیل نظام سیاسی موجود دارای چه ویژگیهایی است؟ مسلماً ادامه ی مطلب…
نکاتی در رابطه با حجاب اختیاری | هستهی اِدنا
توضیح کارگاه: چشمانداز استرتژیک مبارزات زنان*، موضوعی که رفقای هستهی اِدنا در این متن تحلیلی به آن پرداختهاند و پرسشها و دغدغههایی پیرامون آن طرح کردهاند، پیوند ژرفی با امکانات تداوم مبارزه در موقعیت خطیر کنونی دارد؛ فارغ از اینکه تا چه حد با پاسخهای رفقا همسو باشیم. اما در کنار اهمیت مضمونی این متن، نکتهی مهمی که نباید در حاشیه بماند نفس پایبندی رفقا به ضرورت جستجوگری جمعی، بازاندیشی انتقادی در موقعیتِ سیال تاریخی، و نیز فُرم گفتگوی انتقادیِ جمعیست. از دید ما، این شیوهی برخوردْ مصداقِ مواجههی مسئولانه با موقعیت تاریخیست؛ و بدین اعتبار، حامل ادامه ی مطلب…
جمهوری اسلامی و نرمالیزهکردن شر | امین حصوری | بازنشر از نشریهی نقد
بازنشر از نشریهی نقد جمهوری اسلامی و نرمالیزهکردن شر امین حصوری | تیرماه ۱۴۰۳ مقدمه روند رنجبار رویارویی با دهشت نظام جمهوری اسلامی، یا حتی رصد مستمر تحولات کلان در جغرافیای ستم ایران، احتمالا بارها ما را درگیر این پرسشِ معماوار کرده است که پلیدی بیانتهای این نظام چه سرشت (بُنمایه) و رانهای دارد. اینکه سادهسازان و سادهانگاران با واژههایی مثل «اسلام» و «ملاها» ظاهرا از کنار این معما رد میشوند، خود دلیلیست بر دغدغهی پاسخ، و لذا اهمیت وجودیِ پرسش. اهمیت این پرسش خصوصا در این است که ماهیت این نظام قطعا با قابلیت بازتولید و بقایِ شوم آن ادامه ی مطلب…
مروری بر معرفتشناسی اجتماعیِ فمینیستی | هایدی گرسویک
مروری بر معرفتشناسی اجتماعیِ فمینیستی هایدی گرسویک ترجمه: امین حصوری | بهمن ۱۴۰۲ | نسخهی ورد مقدمهی مترجم: معرفتشناسی (epistemology) حوزهی وسیع و مهمی در فلسفه است که مطالعهی بنیادیِ ماهیت دانش (knowledge) و فرایند تکوین شناخت (knowing) را دنبال میکند و عمری به قدمت خود فلسفه دارد. با این حال، کمابیش تا ربع آخر قرن بیستم، معرفتشناسیِ مسلط – تحت سیطرهی پوزیتیویسم و فلسفهی تحلیلی – رویکردی بهشدت فردگرا و اتمیستی نسبت به جُستارمایهی خود داشت. یعنی بهطور پیشفرض، جستجوی دانش و تولید دانش را فرایندی فردمحور (توسط سوژههای منفرد) و مجزا از بافتار اجتماعی–تاریخی تلقی میکرد. ادامه ی مطلب…
جستاری در بازبینی قیام ژینا | آیا خیزش «زن، زندگی، آزادی» شکست خورده است؟
منتشر شده در نشریهی نقد | ۲۱ بهمن ۱۴۰۲ نسخهی ورد امین حصوری طرح بحث: بنا بر دیدگاهی که قیام ژینا را از مدتها پیش شکستخورده و پایانیافته تلقی میکند، طرح این سؤال یحتمل دیرهنگام یا بیمعناست. از میان حاملان این دیدگاه، برخی اساساً خیزش ژینا را از همان ابتدا محکوم به شکست تلقی میکردند. اما برای آنهایی که در امتداد همراهی با پویش گذشتهی خیزش، به سرنوشت شکنندهی آن دل بستهاند1، طرح چنین سؤالی ممکن است تاحدی وهنآمیز یا گمراهکننده جلوه کند؛ دستکم در این شکل زمخت و کلیشهایِِ. چون پیشاپیش، با رویکردی «صفر و یکی»، ارزیابی ادامه ی مطلب…
مارش اربعین آنها و راه انقلابی ما | دربارهی دلالتهای فربهسازیِ دولتی شیعهگری
منتشر شده در نشریهی نقد نسخهی ورد امین حصوری | آبان ۱۴۰۲ مقدمه: فرهنگ، در دیدگاههای غیرانتفادیِ مسلط، همچون مجموعهای از آداب و رسوم مشترک نزد جماعت یا جامعهای معین تلقی میشود. از این زاویه، قلمروی فرهنگ عموما جدا از سپهر سیاست معرفی شده و حیات و پویش مستقلی به آن نسبت داده میشود1. بر همین مبنا، گفته میشود که احترام به جوامع و آدمیان، مستلزم احترام به فرهنگ آنهاست. این رویکرد بهظاهر روادارانه و تکثرگرا، دستکم به دلایل زیر گمراهکننده است و کارکردهای سیاسی بازدارندهای دارد: فرهنگِ مسلط بر یک جامعه را ماحصل خواستِ مشترک و مشارکتِ رضایتآمیز ادامه ی مطلب…
در بازشناسی وجه تراژیک موقعیت معاصر
نسخهی ورد در بازشناسی وجه تراژیک موقعیت معاصر کارگاه دیالکتیک | ۲۹ آبان ۱۴۰۲ جنگ غزه، سویهی مهمی از ماهیت تراژیک موقعیت تاریخیای که در آن به سر میبریم را بهتلخی در خود حمل میکند؛ گو اینکه این سویهی تراژیک بهخودی خود آشکار نمیشود، بلکه به خلق توهماتی دامن میزند که ماهیت آن را پنهان میدارند. منظور ما طبعا موضعگیریهای یکجانبهی دولتهای قدرتمند و رسانههای جریان اصلی بهنفع نسلکشی هدفمند دولت اسرائیل نیست؛ رویکرد کثیفی که این تهاجم نظامی وحشیانه و جنایتهای جنگیِ هدفمندِ معطوف به نسلکشی را با استناد به «حق دفاع از خودِ» اسرائیل توجیه و تطهیر ادامه ی مطلب…
مبارزهای که سر ایستادن ندارد: دربارهی قدرت جنبش دادخواهی – و شکنندگیاش | امین حصوری
کاراه دیالکتیک:کارگاه دیالکتیک: مبارزهای که سر ایستادن ندارد: دربارهی قدرت جنبش دادخواهی – و شکنندگیاش بخش اول امین حصوری نسخهی ورد مقدمه: مقصود این نوشتار برجستهکردن جایگاه و اهمیت تاریخی جنبش دادخواهی و نیز آسیبها و خطراتیست که در مقطع کنونی آن را تهدید میکنند. ایستادگی/پیکار دلاورانهی مادران و خانوادههای دادخواه از دیرباز یکی از حماسیترین نمودهای مبارزات ستمدیدگان در سپهر سیاسی ایران را رقم زده است. طی قیام ژینا – بنا به مجموع شرایط انضمامی – پیکار حول دادخواهیْ با انکشاف چشمگیر پتانسیلهای تاریخیاش مقارن بوده است. بههمین دلیل، از سرآغاز افول اعتراضات خیابانی تاکنون مادران و ادامه ی مطلب…