دسته: نظریه پردازان

Artist: Keith Prossick دیالکتیک، یا منطقی که با علم اقتصاد هم‌خوان می‌شود1 توماس سکین برگردان: مانیا بهروزی در مسیر آموزش‌هایم به‌عنوان یک اقتصاددان، آموخته‌ام که نظریه‌ی اقتصادی می‌باید شکل دیالکتیک سرمایه را به‌خود بگیرد که ساختار آن بازتابی از منطق هگل است. دلیل نگارش این مقاله آن است که مایلم به مخاطب توضیح بدهم که این امر [داعیه] به‌طور کلی به‌چه معناست. با این اشاره‌ی مقدماتی، امیدوارم بتوانم توضیح مورد نظرم را با روایت‌کردنِ یک اپیزود شخصی درباره‌ی نحوه‌ی آشنایی‌ام با هگل آغاز کنم. وقتی که دانشجوی دوره‌ی مقدماتی [مقطع کارشناسی] بودم، نظریه‌ی اقتصادی را ازطریق [کلاس‌های] کوزو اونو (۱۹۷۷–۱۸۹۷) ادامه ی مطلب…

    جستاری درباره‌ی مفهوم مارکسیستیِ ایدئولوژی (پیوست فصل دوم از کتاب «امکان طبیعت‌گرایی»1)   روی باسکار برگردان: مانیا بهروزی قصد ندارم در اینجا بررسی جامعی از مفهوم مارکسیستی ایدئولوژی به‌دست بدهم، بلکه درعوض می‌خواهم دو دشواره‌ی هم‌بسته با آن را مورد ملاحظه قرار دهم. اولی مربوط است به مکان ایدئولوژی (و علم) در توپوگرافی ماتریالیسم تاریخی؛ و دومی مربوط می‌شود به معیارهای خصلت‌بندی باورها به‌عنوان «ایدئولوژیک»، و به‌ویژه به‌منظور تمایزگذاری و بازشناسی ایدئولوژی از علم.   ۱. علوم و ایدئولوژی‌ها در ماتریالیسم تاریخی در آثار مارکس بالیده مفهوم ایدئولوژی سمت‌گیری2 دوگانه‌ای دارد: از یک‌سو به روبنا نسبت داده می‌شود ادامه ی مطلب…

    یادداشت مترجم: شاید با اندکی خوش‌بینی بتوان گفت اکنون نام روی باسکار و نظریه‌ی فلسفی‌ای که پی‌ریزی کرد (رئالیسم انتقادی) دست‌کم برای بخشی از فضای فکری جامعه‌ی ما چندان غریب و بیگانه‌ نیست1. هرچند هنوز راه درازی تا ترجمه‌ی آثار کلیدی باسکار2 و به‌ویژه کاربست خلاقانه‌ی رهیافت فلسفی او برای مواجهات نقادانه با نظریه‌های اجتماعی و فلسفیِ رایج باقی‌‌ست. باسکار فلسفه‌ی علم خود را مقابله‌ای انتقادی با ایدئولوژی‌های مسلط درخصوص علم معرفی می‌کند، یا همچون آلترناتیوی در برابرِ ایدئولوژی‌هایی که با اتخاذ رویکردی پوزیتیویستی و ابزارگرایانه‌ نسبت به علم، علم را ابزار پیش‌بینی و کنترل می‌انگاشتند (و می‌انگارند)؛ ادامه ی مطلب…